De oudst bekende voorvader Johan Planten wordt in 1579 vermeld als gegoed te Varsseveld. Vermoedelijk behoorde hij tot een familie uit Anholt of Bocholt (Westfalen) en was hij, of zijn vader, om geloofsredenen van daar vertrokken naar Varsseveld in de heerlijkheid Wisch. Spoedig behoorde de familie hier tot de sociale bovenlaag. Wisch was vanaf omstreeks 1385 tweeherig, door twee heren bestuurd. In 1486 was door de heer van Wisch de helft – de kerspelen Silvolde en Varsseveld – verkocht aan de graaf van den Bergh. Als vertegenwoordiger van de graaf waren vier achtereenvolgende generaties van het hier besproken geslacht voogd van Wisch. Zij waren dit vanaf 1685 totdat dit ambt in 1811 onder Napoleon werd opgeheven. Een voogd, elders aangeduid als scholt(is) of schulte, was een (grafelijk) ambtenaar, belast met opsporing, toezicht en handhaving, die de functie van rentmeester, ontvanger, jachtopziener, veldwachter en deurwaarder in zich verenigde. Naast hun positie als voogd waren de leden van dit geslacht, die in Varsseveld achterbleven, actief als wijnkoper en tapper. Vanaf de vijfde generatie kwamen, aanvankelijk in Varsseveld, later uitwaaierend in de regio en naar steden als Enschede, Doetinchem en Amsterdam, in iedere generatie één of meer chirurgijns voor, vervolgens doctores medicinae, later artsen en apothekers. Deze medische traditie zet zich voort tot in de huidige tijd. Een aantal van hen trad tegelijk op als bestuurder op stedelijk, in een enkel geval op landelijk niveau. In Doetinchem leverde dit geslacht een aantal generaties stadsbestuurders. Een tak emigreerde in 1845 naar de Verenigde Staten; zij stichtten als apothekers een succesvol farmaceutisch bedrijf in Brooklyn (New York).

Wapen I (tak AA). In zilver een driekruinige boom van natuurlijke kleur, aan weerszijden vergezeld van twee driebladige groene spruiten, alles op grasgrond. Helmteken: de boom van het schild. Dekkleden: groen, gevoerd van zilver.

Dit wapen werd voor het eerst aantoonbaar gevoerd door Ds. Cornelis Planten (1759-1841), blijkens diens lakafdruk op de huwelijkse voorwaarden van 10 aug. 1792 te Steenderen met Gijsberta Johanna Sandberg (origineel in familiearchief)

Wapen II (tak AB). Drie op grasgrond geplante groene eikentakken, elk met twee bladeren, een eikel in top en getopt door een zwarte ster. Helmteken: een aanziende vlucht van groen en zilver, waartussen een ster van het schild. Dekkleden: groen, gevoerd van zilver.

De oudst bekende voerder van dit wapen was Adriaan Planten (1715-1779), blijkens diens zegelafdruk d.d. 11 jan. 1759 op het testament van hem en zijn echtgenote Everdina de Bruijn. Deze afdruk toont bovendien, aan weerszijden van de vlucht, diens initialen A en P (Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers, Rechterlijk archief van de stad Doetinchem (toegang 3022), inv.nr. 571).

N.B. Eerder heeft Johan Planten (1675/1676), van tak AA en oomzegger van de stamvader van tak AB, een wapen gevoerd waarvan wapen II vermoedelijk een lichte variant is. Als richter en ontvanger van Hengelo en Zelhem zegelde hij op 6 jan. 1672 een akte; dit papierzegel toont in het schildhoofd drie sterren, waarvan de middelste iets lager is geplaatst. De drie wapenfiguren daaronder zijn niet goed zichtbaar, maar lijken eikenstruiken met elk een eikel in top voor te stellen. (Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers, Rechterlijk Archief stad Terborg en Ambt Wisch (toegang 0250), inv.nr. 235, losse bijlagen).

Genealogisch en historisch

• B.J. Finke, Het geslacht Planten. Voogden van Wisch, herbergiers, barbiers, chirurgijns, doctores medicinae, artsen en bestuurders (Stichting het Plantenfonds, 2021).

Biografisch

• Dr. Evert Jan Planten (1768-1832) in:
  • A.K. Kisman, E.J. Planten. Stadsgeneesheer en burgemeester te Doetinchem, 1768-1832 (Stichting het Plantenfonds en Stichting Staring Instituut 1992)

Archief familie Planten in particulier bezit

Zie voor meer informatie over de naam Planten de Nederlandse Familienamenbank.

N.B. De informatie aldaar kan ook een gelijknamige, niet-verwante familie (of families) betreffen.